Zgodnie z powszechnie panującym przekonaniem, ordynacja podatkowa daje członkom zarządu tarczę do obrony przed odpowiedzialnością za zaległości podatkowe spółki. Wystarczy bowiem wykazać, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o upadłość lub wykazać brak winy w jego niezgłoszeniu.

W orzecznictwie przyjęto, posiłkując się prawem upadłościowym, że „właściwy czas”, to termin dwóch tygodni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości. Podstawę tę stanowi niewypłacalność, rozumiana jako niewykonywanie swoich wymagalnych zobowiązań lub stan gdy zobowiązania przekroczą wartość majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania są wykonywane (sic!).

Odpowiedzialność członków zarządu jest odpowiedzialnością pomocniczą. Może zostać uruchomiona dopiero po wydaniu decyzji przenoszącej odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki na członka zarządu. Większość przedsiębiorców uważa, że dzień otrzymania decyzji rozpoczyna bieg terminu do zgłoszenia wniosku o upadłość. Taka interpretacja rzeczywiście dawałaby ochronę członkom zarządu. Jednakże organy podatkowe wspólnie z sądami kompletnie rozbroiły tę tarczę. Stanęły bowiem na stanowisku, że termin powinien być liczony nie od daty otrzymania decyzji, lecz od daty powstania zobowiązania podatkowego. Od daty która mogła mieć miejsce 4 lata wcześniej, ale równie dobrze 4 miesiące wcześniej. W takiej sytuacji termin dwutygodniowy na nic już się nie zda.

Przepisy mające dawać tarczę członkom zarządu, w rzeczywistości stwarzają niebezpieczną iluzję. Ich interpretacja dokonywana przez organy podatkowe i sądy prowadzi do sytuacji, że odpowiedzialność członków zarządu za zaległości podatkowe spółek, w praktyce niczym nie różni się od odpowiedzialności ponoszonej przez osobę prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. W prawie podatkowym nie ma jednak sytuacji bez wyjścia. Ale o tym w następnym wpisie 🙂

Podobne artykuły

• Jak członek zarządu może uniknąć odpowiedzialności za zaległości podatkowe spółki?